Chúng tôi hi vọng thông tin tổng hợp dưới đây sẽ có ích cho những người mới tập chơi trong việc chọn đàn.
Guitar tốt
1. Yếu tố chính để đánh giá một chiếc Guitar tốt?
Dù bạn chọn bất kì một chiếc đàn Guitar nào: Guitar Acoustic, Guitar Classical, Guitar Tây Ban Nha, Flamenco Guitar…thì chất lượng Guitar cũng được đánh giá dựa trên 4 yếu tố chính:
Âm thanh
Cách chơi và cảm giác
Chất liệu và thiết kế
Chi phí
Yếu tố quan trọng nhất trong số này là âm thanh: Có một số cách để kiểm tra âm thanh đàn Guitar như sau:
Mang một chiếc đàn Guitar có âm chuẩn và tốt để so sánh.
Dẫn theo một người bạn nhiều kinh nghiệm với một kĩ năng nghe, cảm nhận âm thanh tốt.
Khi thử Guitar, bạn nên làm điều đó ngoài trời hoặc nếu không thể, hãy làm thử âm Guitar trong căn phòng lớn nhất mà bạn có thể tìm thấy.
Các khía cạnh quan trọng của chất lượng âm thanh tổng thể là:
Âm sắc. (Chất lượng từng âm riêng biệt.)
Độ cân bằng. (Trebles phải phù hợp với âm bass.)
Tách. (Sự rõ ràng của 1 âm thanh có thể được phân biệt trong một hợp âm.)
Duy trì. (Độ ngân vang của một giai điệu sau khi được cất lên.)
Độ ồn.
Ngữ điệu.
2. Những câu hỏi cơ bản:
· Guitar điện hay Guitar thùng?
Một trong những điều đầu tiên bạn cần quyết định là bạn muốn chơi một cây Guitar thùng hay là một cây guitar điện. Tiến Đạt gợi ý với bạn là một người mới tập chơi Guitar bao giờ cũng bắt đầu bằng một cây Guitar thùng. Lý do chính là, để chọn một cây guitar điện có âm thanh hay thực sự khó khăn hơn bạn nghĩ nhiều. Cây đàn Guitar tuyệt nhất trên thế giới cũng không thể nào có tiếng đàn hay được nếu như bạn cắm nó vào một bộ khuyếch đại (amplifier) rẻ tiền. Nó cũng không có âm thanh theo như cách mà bạn muốn đâu. Hầu hết tiếng guitar điện bạn nghe lại qua đĩa CD, DVD, đài phát thanh… đều được chơi trong một thứ gọi là hộp hiệu ứng (effects box). Nếu bạn bắt đầu với một cây guitar điện, bạn sẽ cần phải mua một bộ chuyển đổi/ tạo hiệu ứng guitar hay còn gọi là bộ phá tiếng của guitar điện (guitar effects pedal) và một bộ khuyếch đại. Như thế có thể có nghĩa là sẽ rất đắt. Nếu như bạn chỉ mới vừa bắt đầu chơi và bạn thậm chí không chắc chắn là bạn sau này bạn có tiếp tục chơi nữa hay không, bạn không nên tiêu nhiều tiền quá vào việc mua đàn và các phụ kiện cho nó như thế.
Khi bạn mua một cây đàn Guitar thùng, bạn không cần phải nghĩ về các thứ phụ kiện phát sinh như với việc mua guitar điện. Bạn chỉ cần tính đến việc tìm xem những thứ nào bạn cảm thấy tốt và âm thanh hay. Nhớ là sau này bạn hoàn toàn có thể mua một cây đàn guitar khác. Một khi bạn đã chơi đàn được một thời gian, bạn sẽ có thể chọn đàn giỏi hơn. Nếu như bạn vẫn dứt khoát muốn mua một cây guitar điện, bạn hãy tìm hiểu kỹ lưỡng về các lời khuyên dành cho việc mua một cây guitar điện cho người mới bắt đầu nhé.
· Đừng mua đàn Guitar rẻ tiền
Nếu như cây đàn Guitar bạn mua có vẻ không được tốt lắm, bạn sẽ không thích, không có hứng chơi nó. Tôi biết rất nhiều người có một cây đàn Guitar mà họ không chơi bao giờ cho dù họ là dân chơi đàn guitar. Điều này xảy ra là vì rất nhiều người nghĩ rằng “Ồ, tôi không biết là tôi sẽ gắn bó với cây đàn này không nữa, vì thế tôi sẽ không mua một cây đàn thật tốt”. Vậy là họ mua cây đàn guitar rẻ nhất họ có thể tìm thấy và nghĩ là họ đã suy nghĩ và lựa chọn một cách rất thiết thực. Thật ra là họ chẳng thực tế chút nào hết. Một cây đàn guitar rẻ tiền và không tốt thì chả có vui thú gì mà chơi cả. Nếu như một cây guitar chả có tí hứng thú nào để chơi, gần như chắc chắn là nó sẽ được tống vào trong tủ và bị quên lãng. Và biết đâu, tình yêu của bạn đối với việc chơi đàn Guitar cũng theo đó mà tiêu tan luôn.
Điều này không có nghĩa là bạn phải chi thật nhiều tiền cho việc mua cây đàn đầu tiên. Có rất nhiều loại đàn tốt mà không đắt lắm trên thị trường. Cây đàn Guitar đầu tiên tôi mua cho tôi là một cây đàn không có thương hiệu nổi tiếng gì lắm, ngay cả đến tận bây giờ nữa. Thế nhưng tôi thấy tiếng của nó khá hay và thực tế là tôi đã dùng nó để chơi thường xuyên hơn nhiều so với số lần tôi chơi một cây đàn đắt tiền hơn của tôi.
Nếu như bạn vẫn nghĩ là bạn sẽ có thể sẽ không sử dụng hết giá trị (tiền bạc) của cây đàn bạn mua, hãy nhớ là nếu bạn mua một cây đàn guitar tốt và bạn gần như không chơi nó, bạn luôn có thể bán lại nó cho một ai đó khác.
· Chơi tất cả các cây đàn bạn có thể
Cách tốt nhất để biết được các đặc tính và cảm nhận bạn thích ở cây đàn guitar là bạn nên chơi trên càng nhiều cây đàn càng tốt. Bạn nên chơi bất cứ khi nào bạn có thể. Bạn có thể đánh trên cây đàn guitar của bạn bạn. Hoặc bạn có thể đi đến một cửa hàng bán đàn Guitar và chơi thử trên các cây đàn ở đó. Hãy ghi lại các cảm nhận của bạn. Có rất nhiều điều đáng để quan tâm. Dưới đây tôi nêu một số điều bạn nên để ý nhất:
· Đừng bị ảnh hưởng bởi các tên thương hiệu phổ biến
Một cây đàn guitar mang tên một thương hiệu bạn đã nghe tiếng không có nghĩa nó là một cây đàn guitar tốt. Nó cũng không có nghĩa là nó là cây đàn phù hợp với bạn. Tốt nhất là bạn không nên đi mua đàn với suy nghĩ định trước là những cây guitar hãng nào là “tốt nhất”. Tất cả mọi cây đàn guitar riêng biệt đều khác nhau. Tôi đã từng mua một cây đàn mang một trong những thương hiệu nổi tiếng nhất về đàn guitar thùng trên thế giới nhưng tôi xin đảm bảo với bạn, nếu có thể mua lại, tôi sẽ không bao giờ mua nó với giá bằng 1/10 giá tôi đã từng mua. Bạn đừng nghĩ theo kiểu trưởng giả và không chịu nhìn vào các thương hiệu mà bạn không biết. Có thể bạn sẽ bỏ qua một vài cây đàn nào đó thực sự đặc biệt đấy.
· Đàn làm bằng chất liệu gì vậy?
Một số cây đàn guitar rẻ tiền có mặt đàn làm bằng gỗ dán. Bạn chắc chắn là không thích loại đó rồi, bởi vì cây đàn guitar đó sẽ tự bị nứt ra theo thời gian (có thể là sau vài năm). Nó chắc chắn cũng không thể nào có tiếng hay được vì gỗ dán chưa bao giờ được tiếng là có chất lượng về độ vang cả, tức là độ cộng hưởng của nó không tốt. Với đàn guitar thùng, mặt đàn lý tưởng là làm bằng gỗ cây vân sam (spruce) hoặc gỗ cây tuyết tùng (cedar). Hầu hết các loại đàn guitar gỗ đều có mặt đàn làm bằng một trong hai loại gỗ này. Chỉ cần mặt đàn làm bằng gỗ thật, nếu bạn thích âm thanh của cây đàn đó, vậy là cây đàn đó tốt đấy. Lưng đàn, cạnh đàn, cổ đàn có thể làm từ bất cứ loại gỗ rắn nào; gỗ dái ngựa (mahogany) và gỗ thích (maple) là hai loại gỗ phổ biến nhất để làm các bộ phận đó.
Đàn guitar điện có thể được làm từ rất nhiều loại vật liệu, tất nhiên, trừ gỗ dán. Gỗ càng cứng càng tốt, bởi vì chúng rất bền và có độ ngân cao. Các đàn guitar điện tốt thường nặng. Gỗ tần bì (ash), gỗ thích (maple) và gỗ óc chó (walnut) là những loại gỗ thường dùng nhất.
Bàn phím đàn guitar thường làm bằng gỗ hồng mộc (rosewood) hoặc gỗ mun (ebony). Gỗ mun hay được dùng nhất vì nó rất cứng và không bị mòn một cách dễ dàng, nhưng gỗ hồng mộc cũng là loại dùng được tốt. Nếu bàn phím của cây đàn guitar bạn đang xem đã bị sơn hoặc nhuộm màu, đó chắc là một dấu hiệu của cây đàn không tốt.
· Nó được làm cẩn thận chứ?
Hãy nhìn cẩn thận. Những phím đàn phải đều nhau, và các phím đều phải được gắn như nhau. Nhiều cây đàn guitar thùng có viền xung quanh các mép của thân đàn. Đó là dấu hiệu tốt, nhưng điều đó không phải là thực sự quá cần thiết. Bạn hãy miết bàn tay bạn xung quanh các mép của thân đàn. Nếu bạn cảm thấy gỗ có một vài chỗ nào đó không thật phẳng, tức là các vết ghép gỗ không được mịn, hãy đừng mua cây đàn guitar ấy. Giữ cây đàn guitar đứng thẳng và hãy nhìn xuống dọc theo cần đàn. Bàn phím có thể phẳng hoặc hơi cong nhẹ về hai bên cạnh, nhưng nếu nó nhìn không đều đặn, cần đàn có thể bị vặn, xoắn hoặc cong vênh. (Điều này thường gặp ở đàn guitar cũ hơn là đàn guitar mới). Nhìn từ bên cạnh, cần đàn cần phải nhìn thật thẳng. Bộ lên dây đàn cần phải làm việc thật trơn tru. (Điều này không phải là một nguyên tắc quan trọng, vì bạn luôn có thể thay nó một cách dễ dàng, nhưng điều này cho bạn một dấu hiệu để biết về nhà sản xuất cây đàn guitar ấy, liệu họ có làm nó thật cẩn thận và tỉ mỉ hay không).
· Bạn có cảm giác tốt không?
Đây là điều rất quan trọng. Dù sao thì âm thanh của một cây đàn guitar ảnh hưởng lên thính giả của bạn khác với ảnh hưởng lên chính bạn. Điều bạn cần nhận thức được rõ ràng nhất là bạn cảm thấy như thế nào về cây đàn.
· Bạn có cảm thấy thoải mái với chiều rộng của cần đàn đó không?
Các đàn guitar khác nhau có chiều rộng cần đàn khác nhau. Đàn guitar cổ điển có chiều rộng cần đàn lớn. Đàn guitar điện thường có cần đàn hẹp. Hầu hết cần đàn của đàn guitar có dây đàn bằng thép (acoustic guitar) có chiều rộng nằm ở giữa khoảng của hai loại đàn kia. Nếu bạn có các ngón tay to dày, cần đàn rộng sẽ khiến bạn chơi dễ hơn. Nếu bạn có bàn tay nhỏ, cần đàn hẹp sẽ dễ chịu hơn.
· Các dây đàn có ở độ cao phù hợp so với phím đàn (fret) không?
Hầu hết mọi người thích khoảng cách này thấp, nghĩa là các dây đàn khá gần với bàn phím đàn, như thế dễ chơi hơn.
· Thân đàn có kích thước, hình dáng phù hợp với bạn không?
Đây là điều mà rất nhiều người không chú ý tới. Nếu cây đàn guitar khá to và nếu bạn là người hơi nhỏ thì khi bạn chơi những cây đàn như thế, bạn sẽ cảm thấy không dễ chịu. Khi bạn ngồi ở tư thế thông thường chơi guitar, bạn cần phải có thể với tới lỗ thoát âm của đàn dễ dàng mà không cần phải vươn hay căng tay ra. Nếu bạn chỉ cảm thấy một chút khó chịu thôi thì khi bạn chơi cả bản nhạc, điều đó sẽ ảnh hưởng khá nhiều. Mọi người chơi đàn hay nhất khi họ cảm thấy thật sự thoải mái, thư dãn và dễ chịu. Nếu thân đàn có kiểu dáng hơi to không thật sự phù hợp với bạn, hãy thử tìm một cây đàn guitar nhỏ hơn.
Với các loại đàn guitar điện, bạn nhớ kiểm tra xem các nút vặn, chỉnh có ở các vị trí thuận tiện cho sử dụng không? Có một số loại đàn guitar thiết kế các nút vặn chỉnh đó ở các vị trí không thuận tiện, bạn có thể vô tình đập vào chúng trong khi bạn chơi đàn.
· Âm thanh của đàn có hay không?
Hãy đề nghị ai đó chơi cây đàn đó cho bạn, có thể là đề nghị người bán hàng hay một người bạn của bạn. Bởi vì cây đàn có tiếng hay khi bạn chơi không có nghĩa là nó hay với các thính giả. Tập trung vào nghe, bạn sẽ có cảm nhận chính xác hơn về âm thanh của cây đàn ấy. Thế nhưng, dĩ nhiên, nếu bạn thích thực sự thích âm thanh của nó, thực sự thích nó, thì cây đàn đó là tốt với bạn.
· Bạn còn cần gì nữa không?
Vỏ đàn: hiển nhiên là một cái vỏ đàn cứng là tuyệt nhất. Vỏ đàn bằng giả da mềm không bảo vệ cho cây đàn nhiều lắm. Tuy nhiên, vỏ đàn mềm khiến bạn dễ dàng di chuyển.
Dây đeo: Dây đeo làm cho bạn dễ dàng chơi hơn ở các tư thế khác nhau. Nếu mua dây đeo, bạn nên mua thêm cái khóa cho dây đeo nữa. Đàn guitar cổ điển thường không có khóa để móc dây đeo. Khoan lỗ để bắt vít cho dây đeo cũng có thể ảnh hưởng phần nào đến chất lượng âm thanh nếu không khéo léo. Bạn nên hỏi người bán hàng hoặc người sản xuất đàn về việc đó.
Dụng cụ lên dây đàn: Vì bạn là người mới bắt đầu, bạn nên mua dụng cụ lên dây điện tử cho chuẩn hoặc “kèn” mẫu (pitch pipe) để có thể lên dây cho đàn dễ dàng hơn.
Dây đàn: Dây đàn đang có trên cây đàn guitar khi bạn mua đàn có thể đã được căng từ khá lâu. Bạn cần phải thay dây đàn.
Khảy đàn (Miếng Plastic nhỏ hình tam giác dùng để gảy đàn): Hãy mua thật nhiều. Bạn thế nào cũng sẽ vô tình làm mất bớt chúng. Để bắt đầu chơi đàn, bạn hãy chọn nhiều loại với nhiều cỡ, nhiều loại hình dáng, và độ dày khác nhau rồi thử chơi đàn bằng tất cả các loại đó. Hãy tìm xem loại nào phù hợp với bạn nhất.
Sách đàn: Bên cạnh việc học đàn Guitar với thầy dạy đàn, bạn cũng nên mua vài quyển sách dành cho người mới bắt đầu chơi guitar. Các quyển sách đó có các bản nhạc đơn giản nhất.